ധന്വന്തരി
ആയുര്‍വേദ കോളേജ് കാമ്പസ്, ആയുര്‍വേദ ജങ്ഷന്‍
ദേവന്മാര്‍ക്ക് സ്വന്തമായിരുന്ന ആയുര്‍വേദം, മനുഷ്യര്‍ക്കു സമ്മാനിച്ച ദേവതയായാണ് ധന്വന്തരിയെ കണക്കാക്കുന്നത്. വേദങ്ങളില്‍ എന്നാല്‍, ഇരട്ടകളായ 'അശ്വനികളെ'യാണ്, ആയുര്‍വേദത്തിന്റെ ദേവതകളായി കണക്കാക്കുന്നത്. മനുഷ്യരുടെ സുഖക്ഷേമം അന്വേഷിച്ച് അവരുടെ ഇടയില്‍ നടന്നതിനാലും, ഐത്തം സൂക്ഷിക്കാത്തതുകൊണ്ടും,ഈ ദേവതകള്‍ക്ക് യജ്ഞബാക്കി നിഷേധിക്കണമെന്ന് 'ശതപതബ്രാഹ്മണം' വിധിയെഴുതുന്നുണ്ട്.
പില്‍ക്കാലത്താവണം, വിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിരൂപം എന്ന നിലയില്‍, ധന്വന്തരിയെ കണക്കാക്കുന്ന മൂര്‍ത്തീസങ്കല്‍പം നിലവില്‍ വന്നത്. ഇതുകൂടാതെ, ഭാരതീയ പൌരാണിക ചരിത്രത്തിലും മിഥോളജിയിലും, മൂന്ന് ധന്വന്തരികളെക്കുറിച്ച് പരാമര്‍ശമുണ്ട്. ഒരു ഭാഷ്യത്തില്‍, ഭാസ്കര ഭഗവാനില്‍ നിന്ന് ആയുര്‍വേദം അഭ്യസിച്ച പതിനാറ് ശിഷ്യരില്‍ ഒരാളാണ് ധന്വന്തരി. മറ്റൊരു ഭാഷ്യത്തില്‍, കാശിരാജ ദിവോദാസ എന്നയാളാണ്് ധന്വന്തരിയായി അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇദ്ദേഹം വിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിപുരുഷനായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടു. മൂന്നാമതായി പറയപ്പെടുന്ന ചരിത്രം, ഗുപ്ത രാജാവായ വിക്രമാദിത്യത്തിന്റെ രാജധാനിയിലെ ഒമ്പത് ഭിഷഗ്വര രത്നങ്ങളില്‍ ഒരാളാണ് ധന്വന്തരി എന്നാണ്. ഇദ്ദേഹം, 'ധന്വന്തരിനിഗന്തു' എന്ന ഔഷധനിഖണ്ഡുവിന്റെ കര്‍ത്താവാണെന്നു കരുതുന്നു.
വിക്രമാദ്യത്യത്തിന്റെ രാജസദസ്സിലെ ഭിഷഗ്വരനായിരുന്ന ചികിത്സാ രത്നം, ധന്വന്തരി, ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ സര്‍ജന്മാരില്‍ ഒരാളായി കരുതപ്പെടുന്നു. സസ്യ ഔഷധികളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള ചികിത്സയായിരുന്നു പ്രധാനമായും അദ്ദേഹം നടത്തിയത്. മഞ്ഞളിന്റെ ആന്റിസെപ്റ്റിക് ഗുണവും, ഉപ്പിന്റെ പ്രസര്‍വേറ്റീവ് ഗുണവും കണ്ടെത്തിയത് അദ്ദേഹമാണ്. പ്ളാസ്റ്റിക് സര്‍ജറിക്കു സമാനമായ സര്‍ജറി പോലും അദ്ദേഹം പ്രയോഗിച്ചിരുന്നെന്നും കരുതുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നില്ലെന്നതിനാല്‍, അദ്ദേഹത്തിന്റെ രീതികള്‍ പ്രാകൃതവും വേദനാജനകവുമായിരുന്നുവെങ്കിലും, യുദ്ധം പോലെ അടിയന്തര സാഹചര്യങ്ങളില്‍ നടത്തിയ ചികിത്സകളിലൂടെ അദ്ദേഹം പ്രസിദ്ധി പിടിച്ചു പറ്റി. ആയുര്‍വേദ സര്‍ജറിയുടെ പിതാവായ കരുതുന്ന സുശ്രുതനെ, സര്‍ജറി രീതികള്‍ പഠിപ്പിച്ചത് ഇദ്ദേഹമാണെന്നും കരുതുന്നു.
'ആദി ധന്വന്തരി' എന്നു സങ്കല്‍പിച്ച് ആരാധിക്കുന്ന വിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിരൂപമായ ധന്വന്തരിയുടെ രൂപത്തിന് നാലു ബാഹുക്കളുണ്ട്. ഒരു കയ്യില്‍ ഔഷധ സസ്യം, മറ്റേ കയ്യില്‍ അനശ്വരത സമ്മാനിക്കുന്ന അമൃതും. ആയുര്‍വേദ ചികിത്സയില്‍ പൌരാണിക പാരമ്പര്യമുള്ള കേരളത്തിലെ അഷ്ടവൈദ്യന്മാരുടെ കുടുംബങ്ങള്‍ കുലദേവതയായി ആരാധിക്കുന്നത് ധന്വന്തരിയെയാണ്്. ഈ കുടുംബത്തില്‍ പെട്ട പുലാമന്തോള്‍ അഷ്ടവൈദ്യന്മാരുടെ തറവാടിനോടു ചേര്‍ന്നുള്ള ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ 'രുദ്രധന്വന്തരി'യാണ്. ഇത് അപൂര്‍വ്വ പ്രതിഷ്ഠയാണ്. ശിവനും വിഷ്ണുവും ഈ മൂര്‍ത്തിയില്‍ സംഗമിക്കുന്നു. കേരളത്തില്‍ അഷ്ടവൈദ്യന്മാര്‍ അടക്കം ആശ്രയിക്കുന്ന പ്രധാന ചികിത്സാ ഗ്രന്ഥമായ 'അഷ്ടാംഗഹൃദയം' വാഗ്ഭടാചാര്യ എന്ന ബുദ്ധഭിക്ഷുവിന്റെ സംഭാവനയാണ്. മറ്റെല്ലാ വിജ്ഞാന ശാഖകളെപ്പോലെ, ചികിത്സാ രംഗത്തും ജൈന-ബൌദ്ധ സ്വാധീനം ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നു. തിരുവനന്തപുരത്തും ഒരു ധന്വന്തരി ക്ഷേത്രമുണ്ട്. പേരൂര്‍ക്കടയിലെ ഈ ധന്വന്തരി ക്ഷേത്രം മഴവഞ്ചേരി വടക്കേടം എന്ന പുരാതന നായര്‍ കുടുംബത്തിന്റെ വകയാണ്.
ആയുര്‍വേദ കോളേജിനു മുന്‍വശത്ത് സ്ഥാപിച്ച ധന്വന്തരിയുടെ പ്രതിമ തമിഴ്നാട്ടില്‍ നിന്നുള്ള ശില്‍പികള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചതാണ്. 2007, സെപ്തംബര്‍ 25ന് അന്നത്തെ ആരോഗ്യമന്ത്രി പി കെ ശ്രീമതി അനാഛാദനം ചെയ്തു. 2005-2007ലെ കോളേജിന്റെ പാരന്റ് ടീച്ചേഴ്സ് അസോസിയേഷനാണ് പ്രതിമാ നിര്‍മ്മാണം ഏറ്റെടുത്തു നടത്തിയത്. ധന്വന്തരി മൂര്‍ത്തിയുടെ ഐക്കണോഗ്രഫിയുടെ അടിസ്ഥാനങ്ങള്‍ പാലിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രതിമയ്ക്കു താഴെ,
'നമാമി ധന്വന്തരിമാദിദേവംപില്ക്കാലത്താവണം, വിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിരൂപം എന്ന നിലയില്‍, ധന്വന്തരിയെ കണക്കാക്കുന്ന മൂര്‍ത്തീസങ്കല്‍പം നിലവില്‍ വന്നത്. ഇതുകൂടാതെ, ഭാരതീയ പൌരാണിക ചരിത്രത്തിലും മിഥോളജിയിലും, മൂന്ന് ധന്വന്തരികളെക്കുറിച്ച് പരാമര്‍ശമുണ്ട്. ഒരു ഭാഷ്യത്തില്‍, ഭാസ്കര ഭഗവാനില്‍ നിന്ന് ആയുര്‍വേദം അഭ്യസിച്ച പതിനാറ് ശിഷ്യരില്‍ ഒരാളാണ് ധന്വന്തരി. മറ്റൊരു ഭാഷ്യത്തില്‍, കാശിരാജ ദിവോദാസ എന്നയാളാണ്് ധന്വന്തരിയായി അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇദ്ദേഹം വിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിപുരുഷനായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടു. മൂന്നാമതായി പറയപ്പെടുന്ന ചരിത്രം, ഗുപ്ത രാജാവായ വിക്രമാദിത്യത്തിന്റെ രാജധാനിയിലെ ഒമ്പത് ഭിഷഗ്വര രത്നങ്ങളില്‍ ഒരാളാണ് ധന്വന്തരി എന്നാണ്. ഇദ്ദേഹം, 'ധന്വന്തരിനിഗന്തു' എന്ന ഔഷധനിഖണ്ഡുവിന്റെ കര്‍ത്താവാണെന്നു കരുതുന്നു.
വിക്രമാദ്യത്യത്തിന്റെ രാജസദസ്സിലെ ഭിഷഗ്വരനായിരുന്ന ചികിത്സാ രത്നം, ധന്വന്തരി, ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ സര്‍ജന്മാരില്‍ ഒരാളായി കരുതപ്പെടുന്നു. സസ്യ ഔഷധികളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള ചികിത്സയായിരുന്നു പ്രധാനമായും അദ്ദേഹം നടത്തിയത്. മഞ്ഞളിന്റെ ആന്റിസെപ്റ്റിക് ഗുണവും, ഉപ്പിന്റെ പ്രസര്‍വേറ്റീവ് ഗുണവും കണ്ടെത്തിയത് അദ്ദേഹമാണ്. പ്ളാസ്റ്റിക് സര്‍ജറിക്കു സമാനമായ സര്‍ജറി പോലും അദ്ദേഹം പ്രയോഗിച്ചിരുന്നെന്നും കരുതുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നില്ലെന്നതിനാല്‍, അദ്ദേഹത്തിന്റെ രീതികള്‍ പ്രാകൃതവും വേദനാജനകവുമായിരുന്നുവെങ്കിലും, യുദ്ധം പോലെ അടിയന്തര സാഹചര്യങ്ങളില്‍ നടത്തിയ ചികിത്സകളിലൂടെ അദ്ദേഹം പ്രസിദ്ധി പിടിച്ചു പറ്റി. ആയുര്‍വേദ സര്‍ജറിയുടെ പിതാവായ കരുതുന്ന സുശ്രുതനെ, സര്‍ജറി രീതികള്‍ പഠിപ്പിച്ചത് ഇദ്ദേഹമാണെന്നും കരുതുന്നു.
'ആദി ധന്വന്തരി' എന്നു സങ്കല്‍പിച്ച് ആരാധിക്കുന്ന വിഷ്ണുവിന്റെ പ്രതിരൂപമായ ധന്വന്തരിയുടെ രൂപത്തിന് നാലു ബാഹുക്കളുണ്ട്. ഒരു കയ്യില്‍ ഔഷധ സസ്യം, മറ്റേ കയ്യില്‍ അനശ്വരത സമ്മാനിക്കുന്ന അമൃതും. ആയുര്‍വേദ ചികിത്സയില്‍ പൌരാണിക പാരമ്പര്യമുള്ള കേരളത്തിലെ അഷ്ടവൈദ്യന്മാരുടെ കുടുംബങ്ങള്‍ കുലദേവതയായി ആരാധിക്കുന്നത് ധന്വന്തരിയെയാണ്്. ഈ കുടുംബത്തില്‍ പെട്ട പുലാമന്തോള്‍ അഷ്ടവൈദ്യന്മാരുടെ തറവാടിനോടു ചേര്‍ന്നുള്ള ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ 'രുദ്രധന്വന്തരി'യാണ്. ഇത് അപൂര്‍വ്വ പ്രതിഷ്ഠയാണ്. ശിവനും വിഷ്ണുവും ഈ മൂര്‍ത്തിയില്‍ സംഗമിക്കുന്നു. കേരളത്തില്‍ അഷ്ടവൈദ്യന്മാര്‍ അടക്കം ആശ്രയിക്കുന്ന പ്രധാന ചികിത്സാ ഗ്രന്ഥമായ 'അഷ്ടാംഗഹൃദയം' വാഗ്ഭടാചാര്യ എന്ന ബുദ്ധഭിക്ഷുവിന്റെ സംഭാവനയാണ്. മറ്റെല്ലാ വിജ്ഞാന ശാഖകളെപ്പോലെ, ചികിത്സാ രംഗത്തും ജൈന-ബൌദ്ധ സ്വാധീനം ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നു. തിരുവനന്തപുരത്തും ഒരു ധന്വന്തരി ക്ഷേത്രമുണ്ട്. പേരൂര്‍ക്കടയിലെ ഈ ധന്വന്തരി ക്ഷേത്രം മഴവഞ്ചേരി വടക്കേടം എന്ന പുരാതന നായര്‍ കുടുംബത്തിന്റെ വകയാണ്.
ആയുര്‍വേദ കോളേജിനു മുന്‍വശത്ത് സ്ഥാപിച്ച ധന്വന്തരിയുടെ പ്രതിമ തമിഴ്നാട്ടില്‍ നിന്നുള്ള ശില്‍പികള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചതാണ്. 2007, സെപ്തംബര്‍ 25ന് അന്നത്തെ ആരോഗ്യമന്ത്രി പി കെ ശ്രീമതി അനാഛാദനം ചെയ്തു. 2005-2007ലെ കോളേജിന്റെ പാരന്റ് ടീച്ചേഴ്സ് അസോസിയേഷനാണ് പ്രതിമാ നിര്‍മ്മാണം ഏറ്റെടുത്തു നടത്തിയത്. ധന്വന്തരി മൂര്‍ത്തിയുടെ ഐക്കണോഗ്രഫിയുടെ അടിസ്ഥാനങ്ങള്‍ പാലിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രതിമയ്ക്കു താഴെ,
സുരാസുരൈര്‍ വന്ദിത പാദപത്മം
ലോകേ ജരാരുഗ്ഭയ മൃത്യുനാശം
ധാതാരമീശം വിവിധൌഷധീനാം' എന്ന ശ്ളോകം മാര്‍ബിളില്‍ കൊത്തിവെച്ചിട്ടുണ്ട്. ചുറ്റും ഒരു ചെറിയ പൂന്തോട്ടവും.
No comments:
Post a Comment